DEM Parti Van Milletvekili Gülderen Varli, 24 Kasım 1976 tarihinde Van’ın Çaldıran ilçesinde meydana gelen 7,5 büyüklüğündeki depremi gündeme getirerek, mağduriyet yaşayan vatandaşlar için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a yazılı soru önergesi sundu.
DEM Parti Van Milletvekili Gülderen Varlı, 1976 yılında Van’ın Muradiye ilçesinin Çaldıran bucağında meydana gelen büyük deprem nedeniyle mağduriyet yaşayan vatandaşlar için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a yazılı soru önergesi sundu. Varlı, 24 Kasım 1976’da 7.5 büyüklüğünde meydana gelen depremde 3 bin 840 kişinin hayatını kaybettiğini, 9 bin 232 konutun yıkıldığını hatırlatarak, deprem sonrasında ilçenin yerinin değiştirilmesi kararı alındığını belirtti. Ancak Varlı, Çaldıran depreminin üzerinden 48 yıl geçmesine rağmen, eski yerleşim yerinde hak sahibi olan vatandaşların yeni yerleşim yerinde haklarının verilmediğini ve mağduriyetlerinin hâlâ devam ettiğini ifade etti. Van Milletvekili, bu mağduriyetlerin giderilmesi gerektiğini vurgulayarak, hak sahibi vatandaşların ilgili kurumlara verdikleri dilekçelerin akıbetinin bilinmediğini ve çözüm bulunamadığını söyledi. Varlı, sorunun çözülmesi için Bakan Kurum'dan konuya dair yazılı bir yanıt talep etti. Varlı'nın yazılı soru önergesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na sunuldu ve Bakan Kurum’un 98. ve 99. maddeler gereğince yazılı olarak cevaplandırılması istendi.
"YETKİLİ KURUMLARDAN YANIT BEKLİYORUZ"
Varlı, önergesinde, yaşanan mağduriyetlerin yıllardır devam ettiğine dikkat çekerek, “48 yıldır çözülmeyen bu sorun, bölge halkı için büyük bir yaradır. Depremzedelerin mağduriyetlerinin giderilmesi adına gerekli adımlar atılmalıdır" dedi.
Varlı’nın Bakan Kurum’a sorduğu sorular şöyle:
1. Çaldıran depreminin üzerinden geçen 48 yıla rağmen iddia edildiği gibi hak sahiplerine tapuların verilmemesinin gerekçesi nedir?
2. 48 yıl önce meydana gelen depremden sonra hak sahiplerinin mağduriyet yaşamasında sorumlu ya da sorumlular kimlerdir? Bu konuya ilişkin hakkında soruşturma açılan kamu görevlisi ya da kamu kurumu var mıdır?
3. Çaldıran depreminden sonra ilçe yerinin değiştirilmesiyle eski hak sahiplerine mülkiyet haklarının teslim edilmemesinin yasal ve idari nedenleri nelerdir?
4. Çaldıran depreminden sonra geçen 48 yılda bakanlığınıza ve bağlı kurumlarına tapu konusunda yaşadığı mağduriyete ilişkin başvuran kişi sayısı kaçtır?
5. Kaç kişinin mağduriyeti giderilmiştir? Çaldıran İlçesinin eski yerleşim yerinde hak sahibi olup hakkı bakanlığınızca verilen kişi sayısı kaçtır?
6. Eski hak sahiplerine ilişkin arşiv kayıtları korunmuş mudur? Mülkiyetin belirlenmesine ilişkin geçmişe dönük kayıtlar bakanlığınız ve bakanlığa bağlı kurumlarda mevcut mudur?
7. Deprem sonrası ilçenin yer değişikliği sürecinde hukuki prosedürler tam olarak yerine getirilmiş midir? İlçe yerinin değiştirilmesi ve hak sahipliklerinin devri süreçlerinde yürürlükteki yasaların ihlali söz konusu olmuş ise bunun gerekçesi nedir?
8. Bakanlığınız tarafından, yurttaşların mağduriyetlerinin giderilmesi için yerel yönetimlerle beraber yapılan çalışmalar nelerdir?
9. Deprem bölgesi olan Van İl’inde bakanlığınız tarafından olası bir depreme ilişkin alınan önlemler nelerdir?
10. Bakanlığınız tarafından depremden etkilenerek tapu veya mülkiyet hakkı mağduriyeti yaşayan vatandaşların sayısına dair bir çalışma yapılmış mıdır? Yapılan bir çalışma var ise Türkiye’de yaşanan hangi depreme ilişkin yapılmıştır?