TÜİK’in açıkladığı Beşeri Kalkınma Endeksi verilerine göre, Ankara en yüksek kalkınma endeksine sahip il olurken, Van en düşük seviyelerde kaldı. Türkiye genel olarak “Çok Yüksek Gelişmişlik” seviyesindeki ülkeler arasında yer alırken, Van 81 il arasında yine son sıralarda yer aldı. Öte yandan, Hakkâri gelişmişlik açısından hızla yükselen iller arasındayken, Van bu ivmeyi yakalayamadı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2018-2022 yıllarına ilişkin Beşeri Kalkınma Endeksi'ni açıkladı. Endeks, 2018 yılında 0,844 iken 2022 yılında 2018'e göre yüzde 1,1 artarak 0,854 oldu. TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, beşeri sermaye yeterliliklerinin belirlenmesi amacıyla hesaplanan Beşeri Kalkınma Endeksi, 2018 yılına göre 2022 yılında yüzde 1,1 oranında artış gösterdi. Bu sonuçlarla Türkiye, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından belirlenen kriterlere göre “Çok Yüksek Gelişmişlik” seviyesindeki ülkeler grubuna dahil oldu. Bu yıl ilk kez, ülke düzeyinin yanı sıra il düzeyinde de endeks açıklandı. Buna göre, en yüksek beşeri kalkınma endeksine sahip il Ankara oldu.
VAN, BEŞERİ KALKINMA ENDEKSİNDE ALT SIRALARDA YER ALDI
TÜİK verilerine göre, Van dışındaki bölge illeri de düşük endeks değerlerine sahip oldu. Van'da beşeri kalkınma endeksi 0,764 olarak hesaplanırken, komşu illerin endeks değerleri ise Muş’ta 0,769, Bitlis’te 0,782, Hakkari’de 0,812 olarak açıklandı. Van, bu değerlerle birlikte en düşük kalkınma seviyesine sahip iller arasında yer aldı.
BEŞERİ KALKINMA ENDEKSİ 2022 YILINDA 0,854 OLDU
Beşeri kalkınma endeksi, 2018 yılında 0,844 iken 2022 yılında 2018'e göre yüzde 1,1 artarak 0,854 oldu. Bu değere göre Türkiye, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından belirlenen sınırlara göre "Çok Yüksek Gelişmişlik" seviyesindeki ülkeler grubunda yer aldı. Bu endeksin alt bileşenleri olan yaşam beklentisi endeksi 2022 yılında 2018'e göre yüzde 2,2 azalarak 0,882 olurken, eğitim endeksi ve gelir endeksi sırasıyla yüzde 3,0 ve yüzde 2,6 artışla 0,807 ve 0,875 oldu.
EN YÜKSEK ANKARA, EN DÜŞÜK VAN!
2022 yılında il düzeyinde en yüksek beşeri kalkınma endeksine sahip il, 0,891 ile Ankara oldu. Bu ili, 0,886 ile İstanbul ve Kocaeli, 0,870 ile İzmir ve 0,867 ile Muğla izledi. Beşeri kalkınma endeksi en düşük olan il 0,748 ile Ağrı olurken, bu ili Şanlıurfa, Van, Muş ve Bitlis izledi.
HAKKARİ VE AĞRI VAN’I SOLLADI
Beşeri kalkınma endeksinin 2018-2022 yılları arasında en çok artış gösterdiği ilk beş il sırasıyla yüzde 4,1 ile Kilis, yüzde 4,0 ile Şırnak, yüzde 3,9 ile Çankırı ve Hakkâri ve yüzde 3,8 ile Ağrı oldu. Aynı dönemde, beşeri kalkınma endeksinin düşüş gösterdiği iller sırasıyla yüzde 0,2 ile Trabzon, yüzde 0,1 ile Ordu, yüzde 0,03 ile Rize ve yüzde 0,02 ile Karabük oldu.
