Tarım ve Orman Bakanlığı, uzun süredir işlenmeyen tarım arazilerine yönelik yeni bir uygulama başlattı. Bu uygulama ile iki yıldır ekilmeyen tarlalar, tapu sahibinin izni aranmadan kiraya verilebilecek. Arazisini korumak isteyen mülk sahiplerine ise Mart ayı itibarıyla sadece 180 gün süre tanındı. Bu süre zarfında başvuru yapılmazsa, araziler sezonluk olarak üretime açılacak.
Amaç: İşlenmeyen Arazilerin Ekonomiye Kazandırılması
Tarım ve Orman Bakanlığı, kullanılmayan tarım arazilerinin ekonomiye kazandırılması amacıyla harekete geçti. Buna göre, son iki yıldır tarımsal faaliyet yapılmayan araziler, sahibinin rızası aranmadan kiraya verilecek.
Arazi sahiplerinin bu durumu engellemek için gelecek sezonda tarımsal üretim yapacaklarını belgelemeleri ve yetkili kurumlara başvuruda bulunmaları gerekiyor. Süreç, 1 Eylül 2025’te yayımlanacak ilk listeyle başlayacak. Bu listede yer alan araziler için 180 gün içinde başvuru yapılmazsa, mülkiyet hakkı saklı kalmak şartıyla, araziler sezonluk kiraya verilecek.
Tarımsal Kiralama Süreci ve Arazi Tespiti
İşlenmeyen arazilerin tespiti, Arazi Tespit Komisyonu tarafından yapılacak. Komisyon; kadastro parsel verileri, uydu görüntüleri, coğrafi bilgi sistemleri ve yerinde yapılacak kontrollerle tespit çalışmaları yürütecek.
Tespitlerde, içinde bulunulan yılın 1 Eylül tarihi ile takip eden yılın 31 Ağustos tarihi arasındaki dönem dikkate alınacak.
Kapsam Dışı Araziler
Dikili ve örtü altı tarım yapılan araziler bu uygulamanın dışında tutulacak. Ayrıca, verimsiz veya ekonomik olarak işlenmesi uygun olmayan araziler de tutanak altına alınarak kiralama kapsamı dışında bırakılabilecek.
Kimler Kiralayabilecek?
Kiralama önceliği, arazinin bulunduğu yerleşim yerinde ikamet eden kişilere, sivil toplum kuruluşlarına ve meslek odalarına verilecek. Birden fazla istekli olması durumunda en yüksek teklifi veren öncelikli gruba kiralama yapılacak. Eğer öncelikli gruptan başvuru olmazsa, diğer istekliler arasında en yüksek teklifi veren kiralayabilecek.
Başvuru Nasıl Yapılacak?
Kiralama başvuruları, Tarım İl Müdürlüklerine ya da Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden yapılabilecek. Kiralanacak araziler, elektronik ortamda ve il müdürlüklerinin internet sitesinde 7 gün süreyle ilan edilecek.
Kira Bedeli ve Gelirin Sahiplerine Ödenmesi
Kira bedeli, Arazi Tespit Komisyonu tarafından belirlenecek rayiç bedelin altında olamayacak. Elde edilen kira geliri doğrudan arazi sahibine ödenecek. Arazi malikine ulaşılamaması durumunda, kira bedeli kamu bankasında vadeli hesaba yatırılarak nemalandırılacak.
İhtilaflı arazilerde ise sorun çözüldükten sonra biriken kira geliri hak sahiplerine dağıtılacak.
Kiracının Yükümlülükleri ve Desteklerden Yararlanma
Kiracılar, kiraladıkları arazilerle ilgili olarak Tarım ve Orman Bakanlığı’nın belirleyeceği kayıt sistemlerine kayıt olacak ve bu sayede tarımsal desteklerden faydalanabilecek.
Eğer kiracı, araziyi Yönetmeliğe veya kira sözleşmesine aykırı şekilde kullanırsa, bir sonraki yıl yapılacak kiralamalara başvuru yapamayacak.
Rayiç Kira Bedelinin Tespiti Nasıl Yapılacak?
Rayiç kira bedeli belirlenirken, benzer özellikte ve aynı yerleşim yerinde bulunan en az üç adet kiralanmış tarım arazisi emsal olarak kullanılacak. Akrabalar arası veya sosyal amaçlı kiralamalar gibi piyasa şartlarını yansıtmayan bedeller dikkate alınmayacak.İlgili arazilerin elden gitmemesi için arazi sahiplerinin belirlenen süre içinde mutlaka başvuru yapmaları büyük önem taşıyor.