Ürün etiketleri tarladan rafa gelene kadar adeta katlanıyor. 2024 yılında markette takip edilen 41 ürünün 40’nda fahiş fiyat uygulanırken fiyatı artmayan tek ürün ise patates oldu. Listenin başında ise limon var. Fiyatı yüzde 312 artan limon artık tadıyla değil fiyatıyla yüz ekşitiyor.
2024 yılı, tarladan markete uzanan fiyat yolculuğunda tüketicinin yüzünü güldürmek yerine ekşiten bir yıl oldu. Marketlerde takip edilen 41 ürünün 40’ında fahiş fiyat artışları yaşanırken, sadece patates bu yükseliş trendine direndi. En dikkat çekici artış ise limonda görüldü. Tarlada üreticiden uygun fiyata alınan limonun, market raflarına ulaşana kadar fiyatı yüzde 312 oranında arttı. Tüketiciler, artık limonun ekşi tadıyla değil, cep yakan fiyatıyla karşılaşıyor.
BEYAZ LAHANA VE MANDALİNA ZİRVEDE
Marketlerde fiyatı en çok artan ürün beyaz lahana olurken, tarladan alıcıya en pahalı şekilde ulaşan üretici ürünü ise mandalina oldu. Her iki kategoride fiyatı en çok düşen ürün ise patates olarak kayıtlara geçti.
FİYAT ARTIŞLARI OTOMATİĞE BAĞLANDI
Bir yıl boyunca takip edilen ürünlerin büyük bir kısmında fiyat artışları adeta durdurulamaz hale geldi. Tüketiciler artan fiyatlara isyan ederken, uzmanlar üretici ile market arasındaki tedarik zincirinde yaşanan fiyat katlanmalarına dikkat çekiyor. Bu tablo, tarım ürünlerinin tüketiciye ulaşana kadar nasıl bir fiyat baskısına uğradığını gözler önüne sererken, vatandaşlar tarladaki emeğin karşılığını üreticiden çok aracılara gittiği eleştirisini yapıyor.
ANTALYA VE MERSİN’DEN VAN’A GELENE KADAR FİYATLAR KATLANIYOR
Van Sebze Hali Komisyoncularından Mustafa Altınbaş, sebze ve meyve fiyatlarının neden yüksek olduğunu tarladan markete kadar uzanan süreci anlatarak açıkladı. Antalya ve Mersin’den Van’a getirilen ürünlerin taşıma maliyetlerinin ciddi şekilde arttığını vurgulayan Altınbaş, nakliye, işçilik ve diğer masrafların fiyatlara doğrudan yansıdığını belirtti.
"MAZOTA ZAM GELİYOR, SEPET FİYATI ARTTI”
Altınbaş, taşıma maliyetlerinin her geçen yıl arttığını ifade ederek, “Sadece nakliyatın maliyeti 55-60 milyar civarında. Buna işçilik ve sepet masrafları dahil değil. Önceden bir liraya aldığımız sepetlerin fiyatı şimdi 18-25 lira arasında değişiyor. Mazot fiyatlarındaki artış da bu durumu tetikliyor” dedi.
"TIR ŞOFÖRLERİ BİN KİLOMETRELİK YOLU 13 SAATTE GELİYOR”
Mersin’den Van’a kadar ürünlerin uzun ve zorlu bir yolculuktan geçtiğini söyleyen Altınbaş, “Tır şoförleri yaklaşık 12-13 saatlik bir yolculuk yapıyor. Kış şartlarında bu süreç daha da sıkıntılı hale geliyor. Lastik ve poşet masraflarına kadar her şey maliyeti artırıyor. Bu süreçte işçilik maliyetleri de ciddi bir yük oluşturuyor” diye konuştu.
"İŞÇİLİK EN BÜYÜK SORUNLARDAN BİRİ”
Ürünlerin üretim aşamasından taşınmasına kadar her adımda işçilik maliyetlerinin arttığını dile getiren Altınbaş, “Önceden bir liraya yapılan işçilik, şimdi üç liraya yapılıyor. Ayrıca işçi bulmak da büyük bir sorun. Van’da da Antalya ve Mersin’de de bu sıkıntıyı yaşıyoruz” ifadelerini kullandı.
"FİYAT ARTIŞI KAÇINILMAZ HALE GELİYOR"
Tüm bu maliyetlerin sebze ve meyve fiyatlarına yansımasının kaçınılmaz olduğunu belirten Altınbaş, “Taşıma maliyetleri ve diğer giderler, ürün fiyatlarını doğrudan etkiliyor. Bu maliyetleri karşılamak için fiyatlara yansıtmak zorundayız” diyerek vatandaşların yüksek fiyatlardan şikayetçi olduğu kadar üreticilerin de zorlandığını sözlerine ekledi
