Van’da doğup büyüyen, ancak ticaretlerini başka şehirlerde sürdüren iş insanları, Türkiye’nin en büyük 500 şirketi arasında yer alıyor. Van’ın stratejik konumuna rağmen, bu isimlerin çoğu doğdukları şehirde yatırım yapmayı tercih etmedi.
Van’da doğan, bir kısmı Van’da büyüyen ve ticarete Van dışında devam eden iş insanları, bugün turizm, tekstil ve inşaat sektörlerinde Türkiye’nin en büyük 500 şirketi arasında yer alıyor. Turizm alanında devleşen Çaldıranlı Fettah Tamince, inşaat sektöründe büyüyen Çataklı Seyithan İzsiz, Özalp’lı eğitim sektöründe öne çıkan Orhan Özbay, tekstil sektöründe büyüyen Namız Ziya Mescioğlu ve otomotiv sektöründe devleşen Sait Kuralkan bunlardan sadece birkaçı… Hepsinin ortak özelliği, Türkiye’nin birçok yerinde ve dünyadaki bazı ülkelerde yatırımları bulunmasına rağmen, doğup büyüdükleri memleketleri olan Van’da tek bir yatırımlarının olmamasıdır. Vanlı olup Van’ı unutan iş insanları, Vanlı iş insanlarının büyük çoğunluğunun doğdukları şehirde herhangi bir yatırım yapmamış olmaları, birçok soru işaretini beraberinde getirdi. Van, coğrafi olarak stratejik bir konumda yer almasına ve bölgesel kalkınma açısından birçok fırsat sunmasına rağmen, bu iş insanları için şehirleri genellikle sadece bir başlangıç noktası olduğu gözlemleniyor. Van’da doğup büyüyen ve Türkiye’nin en büyük 500 şirketi arasında yer alan birçok iş insanı, memleketleri olan Van’da tek bir yatırımda bulunmamış durumda. Turizm, tekstil, inşaat gibi farklı sektörlerde devleşen iş insanları, Van’daki potansiyeli görmezden gelirken, şehre yatırımlarını yapmaktan kaçınıyor. Peki, Vanlı iş insanlarının memleketlerine yatırım yapmamaları ne anlama geliyor?
VAN’IN STRATEJİK KONUMU GÖZ ARDI EDİLİYOR
Van, coğrafi olarak hem Türkiye’nin hem de bölgesel olarak oldukça stratejik bir konumda yer alıyor. Aynı zamanda ekonomik açıdan birçok fırsat sunmasına rağmen, bölgedeki iş insanlarının büyük kısmı doğdukları şehirde yatırımlarını değerlendirmiyor. Türkiye’nin önde gelen iş insanları arasında yer alan Çaldıranlı Fettah Tamince, Çataklı Seyithan İzsiz, Özalp’lı Orhan Özbay, Namız Ziya Mescioğlu ve Sait Kuralkan gibi isimler, yalnızca memleketlerinden uzak şehirlerde değil, yurt dışında da birçok yatırımlar gerçekleştiriyorlar. Ancak, Van’da tek bir yatırımları bulunmuyor.
VAN’IN KALKINMASINA DESTEK VERMELİLER
İş insanlarının büyük kısmı, şehre yatırım yapmadıklarını belirtirken, “Van, doğduğumuz şehir ve burada büyüdük ama iş hayatımızı başka yerlerde kurduk. Gerçekten burada yatırım yapmayı düşünmedik. Şehirdeki imkânlar ve altyapı eksiklikleri bizi başka yerlere yönlendirdi” şeklinde açıklamalarda bulunuyor. Bu durum, Van’ın ekonomik kalkınmasına nasıl katkı sağlanabileceği konusunda soru işaretleri yaratıyor.
YATIRIMLAR NEDEN VAN’DA DEĞİL?
Van’ın stratejik avantajları göz önüne alındığında, bu iş insanlarının memleketlerinde yatırım yapmamaları, yerel kalkınma açısından büyük bir eksiklik olarak görülüyor. Bazı analistler, bölgedeki altyapı eksikliklerinin, politik risklerin ve yerel ekonominin daha az gelişmiş olmasının, bu iş insanlarının tercihlerinde etkili olduğunu belirtiyorlar.
ORHAN ÖZBEY KİMDİR?
1959 yılında Van’ın Özalp ilçesinde dünyaya geldi. İlköğretim ve lise eğitimini Van’da tamamladıktan sonra İstanbul Atatürk Eğitim Enstitüsü (Marmara Eğitim Fakültesi) Fizik, Kimya-Biyoloji bölümünü bitirdi. 1979 yılında Kültür Dersanesi kuruluşu ile eğitim camiasına giriş yapan Orhan Özbey, 1995 yılında Fatih Dersanesi’nin alınması, 1998 yılında English Time dil okulunun kuruluşu, 2004 yılında Okyanus Koleji’nin kuruluşu ile özel okul sektörüne adım attı. İlerleyen zamanlarda eğitimde göstermiş olduğu hassasiyeti, özveriyi ve insaniyeti işletme kriterleriyle birleştirerek inşaat, otomotiv, akaryakıt, tarım ve hayvancılık, firmaları kurarak Okyanus Holding’in temellerini attı. Eğitim ile ilgili yatırımlarına devam etmek isteyen Orhan Özbey üniversite çalışmalarına hız verdi. Çeşitli dernek, vakıf ve yayın kuruluşlarında kurucu ve yöneticilik yapmaya devam eden Orhan Özbey evli ve üç çocuk babasıdır.
FETTAH TAMİNCE KİMDİR?
1972 yılı Van, Çaldıran doğumlu. İlköğretimini Çaldıran İlkokulu'nda tamamlayan Fettah Tamince, bugün Sembol İnşaat'ın Yönetim Kurulu Başkanı. İlkokul eğitimden sonra, eğitimine Antalya ve Almanya'da devam eden Fettah Tamince, ilk ticari girişlerine üniversite yıllarında başladı. Fettah Tamince'nin sahibi olduğu şirketlerin faaliyet ve yatırım alanları bugün, turizm, otel yatırımları ve işletmeciliği, inşaat, enerji, gayrimenkul, medya ve eğitim gibi çeşitli sektörleri kapsıyor. Türkiye, Kazakistan, Ukrayna, Rusya'da projeler hayata geçiren Fettah Tamince, ilk 5 yıldızlı lüks oteli olan Labada Oteli 2000 yılında Antalya Çamyuva'da denize sıfır konumdaki alanda 180 odalı inşa etti.
NAMIK ZİYA MESCİOĞLU KİMDİR?
Van doğumlu ve Mesicioğlu Şirketler Grbunun sahibi Namık Ziya Mesicioğlu, Başarılarla dolu iş yaşamına 1982 yılında Bursa'da Tuşpa Yapı Malzemeleri Ltd. Şti. ile başlamıştır. Çeşitli yapı ürünlerinin perakende ve ardından toptan satışını gerçekleştirmiş ve daha sonra kurduğu Meskar Yapı Malzemeleri şirketi ile bir anda inşaat sektöründe devleşmiştir. 2015 yılında, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO)’nın düzenlediği Ekonomiye değer katanlar töreninde ödüle layık görülmüştür. ‘Sektör Birincileri’ kategorisinde ödül almaya hak kazanan şirketin sahibi olarak aynı zamanda İnşaat Müteahhitleri Sanayici ve İş adamları Derneği (İMSİAD) başkanlığı görevini de başarı ile yürüten Meskar Yönetim Kurulu Başkanı Namık Ziya Mescioğlu ödülünü Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın elinden almıştı.
BARAN İLKHANİ
Van’ın Çaldıran ilçesi doğumlu. 15 yaşında başladığı ticaret hayatında yüzlerce konut inşa etti. Dubai’de 25 villalık bir projeyi tamamladı. Sonrası Eskişehir ve Trabzon’da yatırımlar yaptı. Konut, Avm, otel, projeleri inşa ediyor. En son Şile’nin en büyük otellerinde biri olan Eski Dedeman alarak hedef büyüten Vanlı İşdamı Baran İlkhan turizmde de yeni bir imaj oluşturarak ayrıcalığını ortaya koyacağını belirtti.
ABDULNASIR ÇETİN KİMDİR?
1974 Van Muradiye doğumludur. İlkokul Erciş YİBO (yatılı bölge okulunda) okudu. Ortaokul ve Lise öğrenimini Isparta yalvaç ilçesinde tamamladı. 1987-1993 İstanbul'da sırasıyla ayakkabı boyacılığı, çaycılık pilav arabasında satış ve inşaat işinde çalışarak hayata tutunmayı başardı. 1993 Ankara'ya taşındı. Başkentte Akrabalarımla Dış Kapı ve Rus pazarında (şimdiki ismi yunus emre pazarında) tekstil kıyafet satışı aynı zamanda işportacılık yaparak Ticaret hayatına atıldı. 1995'te İlk mağazasını Demirtepe’de açtı ve Mağazacılığın ilk temelleri atılmış oldu 12 yıl sonra yani 2007' yılında Yurtdışına açılmayı başardı. İlk mağazasını Irak'ta açtı. Çetin Türkiye ve Irak'ta 60'ıncı şubesini açmanın gururunu yaşıyor. 2004-2009 Ak Partiden Ankara Çankaya ilçesinde il genel meclis üyeliği de yapan Çetin, 2007'de Doğu Güney Doğu Anadolu Platformunu (DGAP) kurdu. 2017 yılında Dostluk grubunu 10 girişimci iş insanıyla birlikte kurdu. ilk ticari faliyet olarak da Van'da kurulan Dostluk Tekstil fabrikasıyla 500 kişiye iş istihdam sağladı. Dostluk tekstilin de ortağı olup TÜSİAD üyeliğine de layık görüldü.
MEHMET AVCI KİMDİR?
Genç yaşında, genç bir girişimci olma umuduyla İstanbul’un yolunu tutan ve ailesiyle birlikte kurduğu WILCO Group adında bir şirket kuran Vanlı işadamı Mehmet Avcı başarılı çıkışını sürdürüyor. Wilco Group Genel Müdürü Mehmet Avcı, Türkiye geneli 81 il’de, 3 Bin 400 noktada hizmet vererek, ülkemizin en büyük hijyen şirketi olmanın gurunu yaşıyor. Yaklaşık 4 bin kişiye istihdam sağlıyor. 2019 yılında Türkiye İş Bankası, Denizbank ve Kuveyt Türk ile anlaşarak büyümeye sürdürdü.
MURTA MENZİLCİOĞLU KİMDİR?
Sadece Antalya’da 20’den fazla şubesi olan ve Ulusal zincir olma yönünde emin adımlarla yürüyen MEPAŞ’ın kurucusu Vanlı İş Adamı Mehmet Menzilcioğludur. Mepaş Alışveriş Merkezlerinin ilki 2000 yılında kurulmuştur. Yarım asırlık ticaret birikimine sahip olan Mehmet Menzilcioğlu, tecrübelerini, ikinci kuşağa Murat Menzilcioğlu , Medeni Menzilcioğlu , Mesut Menzilcioğlu ve Mine Camadan’a aktarmıştır. Mepaş, yaptığı güçlü yatırımlarla, kurulduğu günden bu yana istikrarlı bir şekilde büyümesini sürdürmektedir. Bugün bölgenin Antalya ilinde 19 Şubesi ile yaklaşık 20.000 m² lik mağaza büyüklüğüne sahiptir. Yaklaşık 500 kişiye istihdam sağlayan Mağazalarında 30.000 farklı ürün çeşidini tüketicilerine sunmaktadır. Mepaş yüksek standartlı hizmet, kalite anlayışı ile yatırımlarına devam etmektedir. Ulusal zincir olma yolunda emin adımlarla ilerlemektedir. Kurulduğu günden bugüne; kaliteli, güvenli ve ucuz hizmet anlayışını ilke edinen Mepaş Alışveriş Merkezleri, öncelikle yerel tedarikçilerle ve ulusal firmalarla işbirliği içerisine girmiştir.
SEYİTHAN İZSİZ KİMDİR?
1976 Van Çatak doğumlu. 1992 yılında başladığı iş hayatında Pizza Hut Restaurant müdürlüğü ve Domino’s ta bölge müdürlüğü vazifelerinde bulundu. 1999 yılında kardeşleri ile birlikte kendi şirketlerini kurdu. (Delta Şirketler Grubu) bünyesinde iç mimari, nakliyat, inşaat, Gayrimenkul danışmanlığı alanları bulunan şirketleri bugün 82 satış ofisi 4 showroom, 2 imalat noktası ile Residence projeleri 88 ayrı noktada hizmet veriyor. Sektöründe T.B.M.M dergisi tarafından 2 yıl üst üste yılın kurumu seçilmiş ve tüketici gazetesi tarafından 2007 yılının Tüketici ödülüne layık görülmüştür. 2 yılda 62 bin 700 konut satışını gerçekleştirdi. Bugün itibariyle 100 ayrı yerde faaliyet alanı bulunan 13 şirketi olan ve 2000 bin çalışanı bulunan bir holdingi yönetiyor.