Van mutfağının en gözde yöresel yemeklerinden biri olan Keledoş, zengin malzemeleri ve asırlara dayanan geçmişiyle hem damakları şenlendiriyor hem de kültürel mirası yaşatıyor. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 8 Kasım 2017’de coğrafi işaretle tescillenen bu özel yemek, özellikle kış aylarında ve özel günlerde sofraları süslüyor.
"Keledoş’un Lezzeti Doğal Otlardan Geliyor"
Altı yıldır aşçılık yapan Abdurrahman Özpınar, Keledoş’un sırrının yöresel otlarında saklı olduğunu belirtiyor. Özellikle Van’da yetişen akpancar, siyabo, heliz ve mende gibi otların Keledoş’a eşsiz bir tat kattığını vurgulayan Özpınar, şunları söylüyor:
"Yemeklerde doğru otları kullanmak, doğal lezzetlerin tadını çıkarmanın en iyi yoludur. Keledoş’un ana maddesi olan kurut (kuru cacık), yemeğe benzersiz bir aroma katıyor."
Doğal ve Zahmetli Bir Süreç
Keledoş yapımında kullanılan otlar, mevsimlerine göre toplanıyor ve özel yöntemlerle saklanıyor. Örneğin, mayıs ve haziran aylarında toplanan akpancar, gölgede kurutulurken, siyabo salamura yapılarak muhafaza ediliyor. Heliz ise kurutulduktan sonra kullanılmadan önce kaynatılıyor.
Keledoş Nasıl Yapılır?
Lezzeti kadar zahmetli yapımıyla da dikkat çeken Keledoş’un tarifi şu şekilde:
- Kurut: Bir gece önceden suya konularak yumuşatılır ve ayranı hazırlanır.
- Tahıllar ve Baklagiller: Aşurelik buğday, haşlanmış nohut, yeşil mercimek ve fasulye tencereye alınır.
- Otlar: Akpancar, siyabo ve heliz eklenir. Orta ateşte yaklaşık 40-45 dakika kaynatılır.
- Birleştirme: Hazırlanan kurut ayranı eklenerek kıvam alana kadar karıştırılır.
- Son Dokunuş: Harmanlanan malzemelere et eklenir, tabaklara alınan Keledoş’un üzerine tereyağlı sos dökülerek servis edilir.
Van Mutfağının Tacı
Abdurrahman Özpınar, Keledoş’un yapımında kullanılan malzemelerin hem doğal hem de zahmetli bir sürecin ürünü olduğunu belirterek bu eşsiz lezzetin gelecek nesillere aktarılması gerektiğini ifade ediyor. Keledoş, Van mutfağını tanımak isteyenler için mutlaka denenmesi gereken bir lezzet olarak öne çıkıyor.