Rus enerji şirketi Gazprom, Ukrayna üzerinden Avrupa’ya yapılan gaz akışında azalmaya gidildiğini açıkladı. Beş yıllık gaz akışı anlaşmasının bitimine bir gün kala Gazprom, Avrupa’ya 42,4 milyon metreküp yerine 37,2 milyon metreküp gaz pompalanacağını duyurdu. Anlaşmanın 1 Ocak itibarıyla sona ermesi durumunda Ukrayna güzergahı üzerinden yapılan tedarikin tamamen durması bekleniyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Aralık ayında yaptığı açıklamada, Ukrayna ile gaz akışı konusunda bu yıl bir uzlaşı sağlanamayacağını belirtmişti. Ukrayna ise Avrupa’dan gelen baskılara rağmen savaş nedeniyle Rusya ile yeni bir anlaşma yapmayı reddediyor. Bu karar, Ukrayna’nın yıllık 800 milyon dolarlık transit gelirinden vazgeçmesi anlamına gelirken, Gazprom’un yaklaşık 5 milyar dolarlık satış güzergahını kaybetmesine yol açacak.
Avrupa’daki Etkileri
Ukrayna üzerinden gaz akışının durması, Avrupa’da özellikle Slovakya’yı etkileyebilir. Slovakya Başbakanı Robert Fico, Ukrayna’nın gaz geçişini engellemesi durumunda misilleme olarak Ukrayna’ya elektrik arzını kesebileceklerini söyledi. Ancak Slovakya Ekonomi Bakanlığı, ülkenin alternatif tedarik yolları sayesinde doğal gaz sıkıntısı yaşamayacağını açıkladı. Yine de alternatif güzergahların kullanılması, gaz firmalarına 177 milyon euro ek maliyet yaratacak.
TürkAkım Tek Alternatif
Ukrayna’dan gelen gaz akışının durması durumunda, Rus gazının Avrupa’ya taşınması için geriye tek güzergah olarak TürkAkım hattı kalacak. Macaristan gibi ülkeler, Karadeniz üzerinden geçen bu hattı kullanmaya devam edebilecek.
Gazprom Tarihi Zarar Yazdı
Avrupa’nın Ukrayna’daki savaşla birlikte alternatif enerji kaynaklarına yönelmesi, Gazprom’u olumsuz etkiledi. 2023 yılında 7 milyar dolar zarar eden şirket, 1999 yılından bu yana ilk kez yılı zararla kapattı. Kuzey Akım ve Yamal Avrupa hatlarının atıl duruma düşmesiyle Gazprom’un Avrupa’daki gücü zayıfladı.
Enerji Krizinde Yeni Dönem
1 Ocak 2025 itibarıyla Ukrayna güzergahı kapanırsa, Avrupa’nın enerji tedarikinde yeni zorluklarla karşılaşması bekleniyor. Alternatif kaynaklara yönelen Avrupa ülkeleri için bu durum, enerji maliyetlerinin artması anlamına gelebilir. Gazprom ve Ukrayna arasındaki bu kriz, küresel enerji piyasalarını da yakından ilgilendiriyor.
